dinsdag 28 januari 2014

Pictogrammen


Pictogrammen

De meeste kinderen met een autistische beperking vinden het prettig om visuele ondersteuning te krijgen. Dit  gebeurt vaak met pictogrammen.

Maar wat is een pictogram?

Een pictogram is een tekening, meestal in zwart-wit. Deze tekening probeert je iets te vertellen, hij beeldt iets uit. Pictogrammen kom je in het verkeer veel tegen, maar bijvoorbeeld ook in de bibliotheek en in andere openbare gebouwen. Ze kunnen vertellen waar je het toilet kunt vinden of de lift bijvoorbeeld
 

Waarom is het handig om pictogrammen te gebruiken bij mensen met een autistische beperking?

Mensen met een autistische beperking  hebben vaak een stoornissen in taal- en conceptverwerving. Ook komen problemen met het auditief kortetermijngeheugen en concentratie vaak voor bij deze mensen. De verwerking van mondelinge aanwijzingen is voor hen daardoor moeilijk en daarom is het gebruik van pictogrammen (of symbolen) een goed hulpmiddel om iets duidelijk te maken.

Binnen ons gezin zijn de picto’s, zoals wij ze gemakshalve noemen,  een dagelijks terugkerend begrip. Het is voor mij echt een visuele ondersteuning bij de opvoeding van de kinderen.  De eerste keer dat ik picto’s inzette binnen ons gezin, was voor onze middelste zoon van toen 4 jaar. Ik had een map gemaakt met daarin picto’s van de dagelijks voorkomende situaties. Deze map ging mee van situatie naar situatie. Bijvoorbeeld wanneer onze middelste zoon thuis kwam, lag de map klaar bij binnenkomst. Daar stond op dat hij zijn jas op moet hangen en schoenen uit doen. Vervolgend zijn tas uitpakken en opruimen etc. Hij nam het mapje mee naar keuken en daar bleef het liggen wat hij moest doen wanneer we gingen eten. En zo “liep” het mapje met hem mee naar het einde van zijn dag.   Dit bleek achteraf niet zo handig, want het waren in de ogen van mijn middelste zoon veel “moet” situaties. Hij werd iedere keer enorm boos. Ik heb het toen weggelegd. Na 3 maanden heb ik de map vervangen door het ophangen van picto’s in de wc en badkamer. En dit werkte prima. Uiteindelijk was hij er “klaar mee” en heeft alles zelf verwijderd. Maar ik zag het resultaat. En wat vond ik het knap dat hij het nu zelf kon.

Doordat hij ouder werd en zijn leefomgeving aan het vergroten was, zag ik dat hij moeite had om de dagindeling te begrijpen. Ik heb gedurende 2 jaar elke week een weekplanning gemaakt. Welke dagdelen naar school/zorgboerderij/BSO/verjaardag/spelen bij een vriendje/op visite gaan of er komt visite/ feestdagen/tandarts etc. Elke zondag nam ik met hem de week door en dit bracht duidelijkheid en overzicht. Hij werd hier rustig van en hij keek er regelmatig op. Toen ik zag dat de basis bekend was, heb ik alleen de speciale dingen op de weekplanning gezet. Nu zijn we al zover dat het voldoende is als ik hem vertel wat er staat te gebeuren. Ik vermoed dat hij er in zijn hoofd een beeld van kan maken. Ja, ik zie hem ontwikkelen. En wat is dat fijn.  Wanneer wij op vakantie gaan, schakel ik wel weer over naar een planning, welke ook meegaat op vakantie. Ik laat zien wanneer wij  vertrekken, hoe wij vertrekken, waar we naar toe gaan, wat ons huisje/tent/stacaravan zal zijn. De lege dagen zijn de vakantiedagen en die vullen wij ter plekke. Ook staat erop wanneer we weer vertrekken en wanneer we weer thuis zijn. Voorspelbaarheid en duidelijkheid is van essentieel belang. En wat zijn de picto’s een geweldig hulpmiddel, als je weet hoe je ze het beste kan inzetten. Voor mij bleek dat ook even een zoektocht, maar ik heb het nu helder. Op dit moment hangen er in de wc en badkamer weer picto’s. Om ze te helpen herinneren om de wc door te spoelen en handen te wassen. En om na het douchen, wanneer ze de pyjama aan hebben, zelf te beginnen met tandenpoetsen. En zo beweeg ik mee met de kinderen. Met enkel het ophangen van de picto’s is het doel nog niet bereikt, ik zal hen nog steeds moeten wijzen op bijvoorbeeld het handen wassen, maar ik kan daarbij altijd terugvallen op de visuele ondersteuning.


      

    Billen afvegen            WC doorspoelen        Handen wassen



 

 
     

 

 

 

maandag 20 januari 2014

Loslaatdag


Loslaatdag

De vorige keer heb ik geschreven over keuzes maken. Daarop terugkomend blijkt dat er een landelijke loslaatdag bestaat! En wel op zaterdag 22 maart 2014. Op verschillende locaties in Nederland kunnen mensen meer te weten komen over loslaten. Op sommige locaties kunnen mensen bruikbare spullen achter laten. Zodat deze spullen een tweede leven krijgen.  Tevens worden er workshops gegeven over loslaten en kunnen er meerdere organistaties zijn, die je kunnen informeren bij  “het loslaten”. Nu is er op dit moment in Twente geen locatie en daar wil ik verandering in brengen. Dat wordt een uitdaging, maar ik ben enthousiast en heb meerdere organisaties enthousiast gekregen. Wanneer ik mensen vertel over de landelijke loslaatdag, vragen ze om uitleg. Wat moet ik mij voorstellen bij een landelijke loslaatdag?

  • Vind je het moeilijk om spullen weg te doen?
  • Bewaar je dingen waarvan je weet dat ze eigenlijk weg 'zouden moeten'?
  • Heb je vaak spijt als je besluit om dan toch iets weg te doen?
  • Vind je het vreselijk om goede dingen zomaar weg te gooien?
  • Heb je teveel spullen, maar kun je niet besluiten wat weg mag?
  • Roept elk voorwerp in je huis een schat aan herinneringen op?
  • Zie je in elk ding nog mogelijkheden om het ergens voor te gebruiken

Ontdek op de Landelijke Loslaatdag hoe je je leven kunt vereenvoudigen en hoe je daardoor juist meer tijd en ruimte hebt voor leuke dingen in je leven.

Zodra ik definitief de locatie duidelijk heb, maak ik het kenbaar via social media. Ik heb er zin in.  

 

maandag 13 januari 2014

Goede voornemens


Goede voornemens

Zo vlak voor oud en nieuw was ik aan het mijmeren en heb ik het volgende opgeschreven.

We staan aan de vooravond van 2014. Een heel nieuw jaar. Een goed moment om eens terug te kijken op 2013. 2013 is voor mij een jaar geweest, waarin ik mijn kinderen zag groeien en bloeien. Maar er waren ook pittige momenten. Met name de vele gesprekken met de school van onze jongste zoon. Als zijn school aangeeft handelingsverlegen met hem te zijn en dat we moeten gaan nadenken over alternatieven als hij niet meer naar school kan, doet dat veel met mij. Ik was verdrietig en voelde mij machteloos. Voor mij is het allerbelangrijkst dat ik zijn moeder ben en dat wil blijven, ik wil geen behandelaar/juf voor hem zijn. Maar hoe gaan we verder? Dit putte mij uit. Ik voelde dat alles op mijn schouders rustte. Tenslotte ben je ouder van een prachtige zoon van (toen) 5 jaar oud, waarvan de wereld zo onduidelijk was. Hij schreeuwde toen letterlijk om hulp. Maar uitte dat in moeilijk verstaanbaar gedrag. En was voor school ongrijpbaar en niet corrigeerbaar. Thuis liep het over het algemeen goed. Vergeet niet dat ik behoorlijk gestructureerd en het belangrijk vindt dat het voor de kinderen zo duidelijk mogelijk moet zijn. Na de zomervakantie is hij gewoon naar groep 3 gegaan en gaat halve dagen naar school. De resterende schooltijd wordt hij opgevangen door een zorgboerderij. In groep 3 is veel meer structuur en er moet gewerkt worden. En dat doet hem goed. Hij functioneert goed binnen de klas. En we hebben met zijn allen het volgende doel gesteld: dat hij in 2014 weer volledig onderwijs kan volgen. Wat is deze moeder trots op haar jongste zoon. Iedereen heeft vertrouwen in hem dat het gaat lukken. En ik? Ik heb er vertrouwen in, maar ben ook  voorzichtig. Waarschijnlijk uit een stuk zelfbescherming.

Mijn goede voornemen voor 2014 is een stukje spontaniteit terugbrengen in ons gezin. Spontaniteit in de vorm van gezelligheid, waardoor het anders gaat als anders. Mijn oudste zoon en ik hebben hier behoefte aan. Ik wil mijn gezinsleden flexibel houden, want dat is ook het leven. Je kan het leven sturen, maar je kan niet alles sturen. Met een goede en duidelijke basis, waar mijn gezin op terug kan vallen, moet een stukje spontaniteit lukken. Wanneer ik de jongens vertel over wat we straks gaan doen (zeker de leuke dingen), zijn de jongens enthousiast en pikken ze het goed op. Ik bespeur naar afloop wel een overprikkeling, maar het lukt. En we hebben plezier.  En dat mag van mij meer.

Ik verwacht de meeste problemen bij mijn middelste zoon. Hij heeft het meest last van veranderingen en vliegt gelijk in de ankers. Toch zie ik bij hem ook dat hij vaker gaat vragen wat hij kan verwachten op dat moment. Dat is een mooie vooruitgang. Ik kijk met een positief gevoel naar 2014. Het gaat ons weer lukken om van de mooie momenten, die 2014 ons gaat geven, te genieten. En dat wens ik iedereen toe. Proost.