Pictogrammen
De meeste kinderen met een autistische beperking vinden het
prettig om visuele ondersteuning te krijgen. Dit gebeurt vaak met pictogrammen.
Maar wat is een
pictogram?
Een
pictogram is een tekening, meestal in zwart-wit. Deze tekening probeert je iets
te vertellen, hij beeldt iets uit. Pictogrammen kom je in het verkeer veel
tegen, maar bijvoorbeeld ook in de bibliotheek en in andere openbare gebouwen. Ze kunnen vertellen waar je het toilet
kunt vinden of de lift bijvoorbeeld
Waarom is het handig om
pictogrammen te gebruiken bij mensen met een autistische beperking?
Mensen met een
autistische beperking hebben vaak een stoornissen in taal- en
conceptverwerving. Ook komen problemen met het auditief kortetermijngeheugen en
concentratie vaak voor bij deze mensen. De verwerking van mondelinge
aanwijzingen is voor hen daardoor moeilijk en
daarom is het gebruik van pictogrammen (of symbolen) een goed hulpmiddel om
iets duidelijk te maken.
Binnen ons gezin zijn de picto’s, zoals wij ze gemakshalve noemen, een dagelijks terugkerend begrip. Het is voor
mij echt een visuele ondersteuning bij de opvoeding van de kinderen. De eerste keer dat ik picto’s inzette binnen
ons gezin, was voor onze middelste zoon van toen 4 jaar. Ik had een map gemaakt
met daarin picto’s van de dagelijks voorkomende situaties. Deze map ging mee
van situatie naar situatie. Bijvoorbeeld wanneer onze middelste zoon thuis
kwam, lag de map klaar bij binnenkomst. Daar stond op dat hij zijn jas op moet
hangen en schoenen uit doen. Vervolgend zijn tas uitpakken en opruimen etc. Hij
nam het mapje mee naar keuken en daar bleef het liggen wat hij moest doen
wanneer we gingen eten. En zo “liep” het mapje met hem mee naar het einde van
zijn dag. Dit bleek achteraf niet zo
handig, want het waren in de ogen van mijn middelste zoon veel “moet”
situaties. Hij werd iedere keer enorm boos. Ik heb het toen weggelegd. Na 3
maanden heb ik de map vervangen door het ophangen van picto’s in de wc en
badkamer. En dit werkte prima. Uiteindelijk
was hij er “klaar mee” en heeft alles zelf verwijderd. Maar ik zag het resultaat.
En wat vond ik het knap dat hij het nu zelf kon.
Doordat hij ouder werd en zijn leefomgeving aan het
vergroten was, zag ik dat hij moeite had om de dagindeling te begrijpen. Ik heb
gedurende 2 jaar elke week een weekplanning gemaakt. Welke dagdelen naar school/zorgboerderij/BSO/verjaardag/spelen
bij een vriendje/op visite gaan of er komt visite/ feestdagen/tandarts etc.
Elke zondag nam ik met hem de week door en dit bracht duidelijkheid en
overzicht. Hij werd hier rustig van en hij keek er regelmatig op. Toen ik zag
dat de basis bekend was, heb ik alleen de speciale dingen op de weekplanning
gezet. Nu zijn we al zover dat het voldoende is als ik hem vertel wat er staat
te gebeuren. Ik vermoed dat hij er in zijn hoofd
een beeld van kan maken. Ja, ik zie hem ontwikkelen. En wat is dat fijn. Wanneer wij op vakantie gaan, schakel ik wel
weer over naar een planning, welke ook meegaat op vakantie. Ik laat zien
wanneer wij vertrekken, hoe wij
vertrekken, waar we naar toe gaan, wat ons huisje/tent/stacaravan zal zijn. De
lege dagen zijn de vakantiedagen en die vullen wij ter plekke. Ook staat erop
wanneer we weer vertrekken en wanneer we weer thuis zijn. Voorspelbaarheid en
duidelijkheid is van essentieel belang. En wat zijn de picto’s een geweldig hulpmiddel, als je weet hoe je ze het beste kan inzetten. Voor mij bleek dat
ook even een zoektocht, maar ik heb het nu helder. Op dit moment hangen er in
de wc en badkamer weer picto’s. Om ze te helpen herinneren om de wc door te
spoelen en handen te wassen. En om na het
douchen, wanneer ze de pyjama aan hebben, zelf te beginnen
met tandenpoetsen. En zo beweeg ik mee met de kinderen. Met enkel het ophangen
van de picto’s is het doel nog niet bereikt, ik zal hen nog steeds moeten
wijzen op bijvoorbeeld het handen wassen, maar ik kan daarbij altijd
terugvallen op de visuele ondersteuning.
Billen afvegen WC doorspoelen Handen wassen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten